Prof. dr hab. Konopka Hanna

(1949 – 2015)

Urodziła się w rodzinie robotniczej na terenie historycznego Zagłębia Dąbrowskiego w Małopolsce. W 1968 r. zdała maturę w Liceum Pedagogicznym im. Wł. Broniewskiego w Zawierciu. W czerwcu 1974 r. ukończyła otrzymała magisterium z historii na Uniwersytecie Śląskim. W międzyczasie uczyła historii w szkołach podstawowych w Zawierciu i Białymstoku. We wrześniu 1974 r. podjęła pracę nauczyciela akademickiego w niedawno powstałej Filii Uniwersytetu w Białymstoku, przekształconej w 1997 r. w Uniwersytet w Białymstoku. Z Uniwersytetem była aż do 2009 r. Na uczelni do połowy 1978 r. była słuchaczką seminarium doktorskiego doc. dr hab. Elżbiety Kaczyńskiej poświęconego problematyce społeczno-gospodarczej XIX wieku, a następnie przeszła pod opiekę naukową prof. Jerzego Maternickiego. Jesienią 1980 r. została oddelegowana na trzyletnie studia doktoranckie w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, które zakończyła napisaniem rozprawy doktorskiej u prof. Maternickiego pt. Cele i treści kształcenia historycznego w polskiej szkole powszechnej w latach 1918-1939. Doktorat uzyskała na Wydziale Historycznym Uniwersytecie Warszawskim w czerwcu 1984 r. 

Z kolei w 1996 r. na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na podstawie rozprawy Religia w szkołach Polski Ludowej. Sprawa nauczania religii w polityce państwa 1944-1961 (Białystok 1995) otrzymała stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii, ze specjalnością historii najnowszej. W styczniu 2015 r., jak się potem okazało ma kilka miesięcy przed śmiercią, otrzymała tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. 

Zawsze była aktywna nie tylko na polu pracy naukowej i dydaktycznej, ale także organizacyjnej. Przez wiele lat pracowała w zespole badawczym kierowanym przez prof. J. Maternickiego przygotowującym syntezę dziejów polskiego środowiska historycznego 1918-1939. Brała też udział w programie badawczym ,,Unowocześni3ni3 procesu dydaktycznego  - modele dydaktyk szczegółowych’’ realizowanym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie.  Aktywnie uczestniczył również w pracach Komisji Dydaktyki Historii Komitetu Nauk Historycznych PAN. Z kolei w Instytucie Historii Uniwersytetu w Białymstoku od 1999 r. kierowała Zakładem Dydaktyki i Wiedzy o społeczeństwie. W latach 2000-2003 była dyrektorem Instytutu. Przez wiele lat (1995-2009)  z upoważnienia władz białostockiej Alma Mater przewodniczyła Zarządowi, a następnie Radzie Fundacji im. Ludwika Zamenhofa w stolicy województwa białostockiego i podlaskiego.

Profesor H. Konopka od samego początku, przez wiele lat pracy specjalizowała się w dydaktyce historii i wiedzy o społeczeństwie. Spod Jej wyszły nie tylko liczne artykuły naukowe, ale także, a może nawet przed wszystkim, niezwykle przydatne, wzorowo przygotowane przewodniki metodyczne i programy szkolne dopuszczone do użytku przez MEN. Swoistym ukoronowaniem tychże zainteresowań naukowo-dydaktycznych było napisanie na przełomie XX i XXI wieku trzech podręczników gimnazjalnych.  Z czasem, w latach 90. w zakres swoich studiów naukowych włączyła problemy historii Kościoła w Polsce Ludowej, kładąc szczególny nacisk na sprawy nauczania religii. Oprócz monografii i licznych artykułów wydała również w 1998 r. cenny zbiór dokumentów na ten temat. Historia oświaty całego XX stulecia zajmuje poczesne miejsce w Jej dorobku.         

W 2009 r. prof. H.  Konopka zrezygnowała z pracy na Uniwersytecie w Białymstoku i przeszła do Wyższej Szkoły Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica w Białymstoku. Również tam pełniła różne funkcje a w lutym 2014 r. została rektorem tejże uczelni. Już wcześniej w uniwersytecie, ale jeszcze w większym stopniu w pracy w WSAPie pojawił się jeszcze jeden obszar dociekań badawczych, mianowicie szeroko pojmowane bezpieczeństwo edukacyjne, któremu poświęciła nawet osobną monografię.   

Zajęcia Profesor, a zwłaszcza seminaria magisterskie zarówno te na uniwersytecie jak w WSAPie, zawsze cieszyły się dużą popularnością wśród barci studenckiej, może też i dlatego, że nie starała się narzucać tematów, ale bardziej inspirować i podpowiadać ich wybór. Wychowała w sumie około 300 magistrów, jeszcze więcej licencjatów, ale również, i to jest istotne, pięciu doktorów.

Prof. H. Konopka była wyrazistą postacią życia naukowego zauważalną także w środowisku ogólnopolskim. To ono wybrało Ją dwukrotnie w latach 2003-2006 i 2007-2010 na członka Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.     

Profesor została uhonorowana w 2006 r. Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Cezary Kuklo


Wybrane prace
  1. Edukacja historyczna w polskich szkołach powszechnych 1918-1939, Białystok 1987;
  2. Religia w szkołach Polski Ludowej. Sprawa nauczania religii w polityce państwa (1944-1961), Białystok 1995;
  3. 17 lat nauczania religii w Polsce Ludowej (wybór dokumentów), Białystok 1998;
  4. Wiedza o społeczeństwie. Wychowanie obywatelskie. Podręcznik dla gimnazjów, Warszawa 1999;
  5. Wiedza o społeczeństwie. Wychowanie do aktywnego udziału w życiu gospodarczym. Podręcznik dla gimnazjów, Warszawa 2000;
  6. Edukacja europejska. Ścieżka edukacyjna dla gimnazjum, Warszawa 2000;
  7. Bezpieczeństwo edukacji, edukacja dla bezpieczeństwa, Białystok 2013.